بارش شهابی جوزایی، باشکوهترین پدیده آسمانی سال، در شب ۲۲ و بامداد ۲۳ آذر ۱۴۰۴، با نرخ اوج ۶۰ شهاب در ساعت، تحت شرایط عالی در ایران قابل مشاهده است؛ فرصتی بینظیر برای عاشقان نجوم!
به گزارش مرز اقتصاد به نقل از همشهری آنلاین: علاقهمندان به آسمان شب در ایران و دیگر نقاط جهان این فرصت استثنایی را خواهند داشت تا یکی از بینظیرترین رویدادهای فضایی سال، یعنی بارش شهابی جوزایی (Geminids) را مشاهده کنند. این بارش شهابی در شب شنبه ۲۲ آذر و بامداد یکشنبه ۲۳ آذر ۱۴۰۴ به اوج خود خواهد رسید.
شناخت منبع بارش و شرایط مناسب رصد
بارش شهابی جوزایی که نخستینبار در سال ۱۸۶۲ ثبت شد، زمانی رخ میدهد که زمین از میان بقایای سنگ و غبار بر جا مانده از یک جرم آسمانی به نام «۳۲۰۰ فایتون» (۳۲۰۰ Phaethon) گذر میکند. این جرم به عنوان یک دنبالهدار-سیارک شناخته میشود.
در سال ۱۴۰۴، شرایط برای مشاهده این رویداد نسبتا مناسب ارزیابی میشود. هلال ماه با روشنایی ۲۵ درصد، نزدیک به زمان اوج بارش یعنی حدود ساعت ۲ بامداد طلوع میکند؛ اما با انتخاب زاویه مناسب میتوان آثار نور ماه را کاهش داد و تجربه رصد خوبی داشت.
زمانبندی فعالیت بارش شهابی
فعالیت بارش در ساعات متفاوت شب شدت میگیرد و بهترین زمانها برای مشاهده عبارتند از:
پیشنمایش اولیه (ابتدای شب)
در ساعات اولیه شب (از غروب تا ساعت ۱۰ شب)، اگرچه تعداد شهابهای مشاهدهشده کم (حدود ۵ در ساعت) است، اما این شهابها به دلیل برخورد زاویهای کم با جو، مسیری آرام و دنبالهای بلند دارند که آنها را دیدنی میکند.
زمان طلایی (۱۰ شب تا ۲ بامداد)
از حدود ساعت ۱۰ شب تا ۲ بامداد، مرکز بارش در آسمان شرقی بالا میآید و میتوان انتظار داشت تعداد شهابهای قابل مشاهده به حدود ۳۰ در ساعت برسد.
اوج فعالیت (نزدیک ساعت ۲ بامداد)
در حدود ساعت ۲ بامداد، نرخ بارش به حداکثر خود، یعنی تا ۶۰ شهاب در ساعت میرسد؛ این زمان بهترین فرصت برای مشاهده و عکاسی از این رویداد فضایی است.

در این تصویر محل کانون بارش جوزایی در نزدیکی ستاره درخشان «کاستور» مشخص شده که بخشی از صورت فلکی جوزا است. همچنین میتوان از سیاره درخشان «مشتری» که در همین صورت فلکی قرار دارد، برای جهتیابی استفاده کرد.
آسمان ابری؟ راهحلهایی برای رصد
اگر آسمان در شب اوج بارش (۱۳ تا ۱۴ دسامبر) ابری باشد، کارشناسان پیشنهاد میدهند رصد را در شبهای پیش از اوج برنامهریزی کنید:
- شب ۱۲ تا ۱۳ دسامبر (۲۱ تا ۲۲ آذر): فعالیت بارش به حدود ۷۵ درصد اوج خواهد رسید.
- شب ۱۱ تا ۱۲ دسامبر (۲۰ تا ۲۱ آذر): نرخ بارش تقریباً ۵۰ درصد مقدار حداکثری است.
برای رصد بهتر، از یک صندلی راحت استفاده کرده و بجای تمرکز روی بالای آسمان، میدان دید خود را به نیمه پایینی و قسمتهای شرقی و جنوبی آسمان تنظیم کنید. به ستاره درخشان «کاستور» و سیاره «مشتری» در صورت فلکی جوزا توجه کنید تا محل کانون بارش را بیابید.
منبع: amsmeteors
