لرزیدن بدن در هوای سرد، واکنشی طبیعی و خودکار است که توسط هیپوتالاموس کنترل میشود و به کمک آن، عضلات با انقباضات سریع گرما تولید میکنند تا دمای داخلی بدن حفظ شود.
بدن انسان و دیگر موجودات زنده به طور طبیعی و خودکار در برابر تغییرات دمایی واکنش نشان میدهد. یکی از این واکنشها، لرزیدن در هوای سرد است که تحت کنترل هیپوتالاموس انجام میشود.
بر اساس گزارشی از پاپساینس، زمانی که دمای داخلی بدن کمی کاهش مییابد، هیپوتالاموس با انقباض سریع عضلات باعث ایجاد حرکات کوچک و تند میشود. این حرکات گرمای لازم برای حفظ دمای بدن را فراهم میکنند. بنابراین، حتی اگر لباسهای گرم به تن داشته باشیم، باز هم ممکن است لرزش را تجربه کنیم. این فرآیند با مصرف بالای انرژی همراه است و میتواند زودتر از حد معمول ما را خسته کند.
عوامل مؤثر بر لرزش در سرما
تحقیقات انجام شده نشان دادهاند عوامل مختلفی بر میزان و سرعت شروع لرزش تأثیر دارند. سن، وزن بدن، میزان چربی، وضعیت سلامت کلی و توانایی بدن برای تطبیق با دمای سرد از جمله این عوامل هستند. برای مثال، کودکان به دلیل جثه کوچکتر و سالمندان به دلیل کاهش متابولیسم، گردش خون کندتر و پوست نازکتر، معمولاً زودتر از دیگران لرز میکنند.
دلایل غیر از سرما برای لرزش
علاوه بر سرما، شرایط دیگری مانند ترس، هیجان، استرس یا حتی مشاهده صحنههایی شگفتانگیز میتوانند باعث انقباض عضلات و لرزش بدن شوند. همچنین در هنگام بیماری، لرزش ناشی از تب به بدن کمک میکند تا دمای داخلی خود را افزایش داده و با عفونتها مقابله کند.
اقدامات ضروری در لرز شدید
لرزش شدید ممکن است به علت مشکلات جدیتری مانند هیپوترمی باشد. این وضعیت زمانی رخ میدهد که دمای بدن به زیر ۳۵ درجه سانتیگراد میرسد و میتواند خطرناک شود. در موارد هیپوترمی، اقداماتی مثل پوشیدن لباس گرم و خشک، مصرف نوشیدنیهای گرم و فعالیتهای بدنی ملایم توصیه میشود. اگر لرزش همراه با تب، خستگی زیاد یا حالت گیجی باشد، مراجعه به پزشک ضروری است.
لرزش؛ یک سیستم حفاظتی طبیعی
در اکثر مواقع، لرزش کاملاً طبیعی و مفید است. این فرآیند نه تنها به بدن کمک میکند تا گرما تولید کرده و دمای نرمال خود را حفظ کند، بلکه نشاندهنده تلاش بیوقفه بدن برای محافظت از سلامت است.
پس دفعه بعد که در سرمای زمستان احساس لرز کردید، بدانید که این واکنشی طبیعی و مفید است. میتوانید با نوشیدن یک لیوان چای گرم یا کمی استراحت، از این واکنش بهرهمند شوید و لذت ببرید.