بازخوانی مسیری که تیم ملی فوتبال ژاپن را با عبور از فوتبال آسیا به عنوان مدعی شماره یک جام ملت‌های ۲۰۲۴ کرده است، می‌تواند درس‌های زیادی برای فوتبال ایران داشته باشد.
به گزارشافق امروزو به نقل از خبرگزاری ایرنا
جمعه‌شب با سوت علیرضا فغانی در دیدار قطر – لبنان در ورزشگاه لوسیل، جام ملت‌های ۲۰۲۴ آغاز می‌شود تا یک سال پس از جام‌جهانی، این بار در مقیاسی کوچکتر، تنها نگاه آسیایی‌ها به دوحه باشد، شهری که به مدت یک ماه پایتخت فوتبال آسیا است.
این روزها در پیش‌بینی‌ها و نظرخواهی‌هایی که درباره قهرمان جام هفدهم منتشر می‌شود، یک تیم بالاتر از بقیه مدعیان آسیایی قرار دارد، یک نام مشترک در تمامی لیست‌ها، نامی که می‌گویند ۲۱ بهمن در ورزشگاه لوسیل یک پای فینال خواهد بود و شانس اول بردن جام به خانه است.
صحبت از سامورایی‌ها و شاگردان هاجیمه موری‌یاسو است، مربی ۵۵ ساله ژاپن که تیمش را شانس اول قهرمانی در دوحه می‌دانند، تیمی که در دوره گذشته در نیمه‌نهایی، تیم کشورمان را شکست داد و راهی فینال شد اما در بازی نهایی به قطر که آن دوره با فلیکس سانچژ اسپانیایی شگفتی جام ملت‌های ۲۰۱۹ بود، باخت تا جام از ابوظبی راهی دوحه شود و به توکیو نرود.
حکایت ژاپن اما در این دوه متفاوت از دوره قبل است، آنها در این ۴ سال با درخششی که به خصوص در جام‌جهانی گذشته داشتند، با فوتبال آسیا فاصله انداخته‌اند و با توجه به داشتن بازیکنان باکیفیتی که در تیم‌های بزرگ اروپایی بازی می‌کنند، در مسیر قرار قرار گرفتن در جمع تیم‌های مدعی دنیا هستند. به خصوص که در جام‌جهانی سال گذشته در ضربات پنالتی در یک‌هشتم مغلوب کرواسی شدند و در مرحله گروهی نیز آلمان را شکست دادند.
نتایج ژاپن پیش از حضور در جام ملت‌ها نیز به خوبی گویای همه چیز است، تیمی که در ده بازی گذشته شکست نخورده است، در ۴ بازی اخیرش با حداقل ۵ گل حریفانش را شکست داده و نتایج آنها برابر تیم‌های مطرح فوتبال جهان تنها در همین ۴ ماه اخیر فوق‌العاده بوده است.آنها اواخر تابستان، آلمان بار دیگر این بار در یک بازی دوستانه ۴ بر یک شکست دادند، برد ۴ بر ۲ مقابل ترکیه، پیروزی ۲ بر صفر مقابل تونس و برد ۴ بر یک پرو، تنها بخشی از نتایج درخشان تیم موری‌یاسو است که این روزها همه در دوحه به عنوان شانس شماره یک قهرمانی نام برده می‌شود.
اما راز موفقیت فوتبال ژاپن چه چیزی است که سبب شده آنها امروز به چنین جایگاهی در فوتبال دنیا برسند که همه از آنها به عنوان مدعی اصلی جام ملت‌ها نام می‌برند، شاید نگاهی به مسیری که ساموارایی‌ها برای رسیدن به چنین جایگاهی در فوتبال آسیا و جهان طی کرده‌اند، درس بزرگی برای فوتبال ایران و البته سایر آسیایی‌ها باشد.
در کشورمان سعی شده همواره تنها به کیفیت و استعداد بازیکنان برای رسیدن به موفقیت تکیه شود، یعنی همه چیز به داخل زمین خلاصه شده و از خارج از زمین و فاکتورهایی که باید موازی با تلاش بازیکنان در داخل زمین جلو برود، توجه نمی‌شود.ژاپنی‌ها اما شاید نقطه مقابل فوتبال ایران باشند، جایی که برنامه و نقشه راه حرف اول را می‌زند. آنها در حالی با در پیش گرفتن یک روند صعودی در حال نزدیک شدن به اهدافشان هستند که از نقطه آغاز این روزها بیش از ۴۰ سال می‌گذرد. پیشرفتی که با کارتون فوتبالیست‌ها در ابتدای دهه ۸۰ میلادی، کلید آن زده شد.
آن روزها ژاپنی‌ها که در دنیای واقعی فوتبال مانند امروز سری بین سرها بلند نکرده بودند، آرزوها و هدف‌هایشان را در یک کارتون نمایش دادند، یوئیجی تاکاهاشی با سفارش فدراسیون فوتبال ژاپن، انیمیشن فوتبالیست‌ها را ساخت، انمیشنی که در آن ژاپنی‌ها با ستاره‌ای مانند سوباسا حتی قهرمان جهان هم می‌شدند.
آن کارتون در کنار یک برنامه‌ریزی بلند مدت ۵۰ ساله و در ادامه ۱۰۰ ساله سبب شد تا قطار توسعه ژاپن روی ریل موفقیت با سرعت حرکت کند. توسعه آکادمی‌ها، اعزام مربیان به خارج از کشور، توسعه لیگ حرفهای ژاپن و اجرای یک برنامه دقیق و حساب شده با الگوبرداری از فوتبال سطح اول دنیا سبب شد ۲۰ سال بعد از پخش کارتون فوتبالیست‌ها، آنها حتی میزبان جام‌جهانی هم شوند.
اوگورا، رئیس وقت فدراسیون فوتبال ژاپن، ۱۳ سال پیش در مصاحبه‌ای درباره برنامه درازمدت فوتبال این کشور گفته بود که کاپیتان سوباسا، شخصیت مشهور کارتون فوتبالیست‌ها یک رویا نیست و آنها قهرمانی جام‌جهانی را هدف گرفته‌اند:«تا سال ۲۰۵۰ خانواده فوتبال باید به ۱۰ میلیون نفر افزایش پیدا کند، میزبان جام جهانی باشیم و قهرمان جهان شویموما اعتقاد داریم کاپیتان سوباسا یک رویا نیست. خواسته ما یک روزی به واقعیت می رسد حتی اگر آن‌روز زنده نباشیم.»
فوتبال ژاپن با عبور از چنین روزهایی و با برنامه‌ای که آمدن مدیران مختلف آن را تغییر نمی‌دهد، در حال رفتن به سمت هدف اصلی در ۲۰۵۰ است، جایی که جام‌جهانی روی یک دست ژاپنی بلند شود.
سامورایی‌ها نشان دادند که باید برای موفقیت باید برنامه بلندمدت داشت و صبور بود، بک برنامه استراتژیک بر اساس فوتبال روز دنیا با آبدیت اهداف و توجه همه‌جانبه به فاکتورهایی که می‌تواند موفقیت فوتبال یک کشور را تضمین کند.
این ممارست و استمرار و برنامه‌محور بودن، سبب شده امروز ژاپن اولین گزینه اهالی فوتبال در پیش‌بینی قهرمان جام ملت‌ها باشد و همه آنها را بدون لحظه‌ای مکث، شانس اول عکس یادگاری با جام در روز ۱۰ فوریه در ورزشگاه لوسیل بدانند!