استان سیستان و بلوچستان هرچند از نظر وسعت یکی از پهناورترین استانهای کشور است و ۱۱ درصد مساحت کشور را در بر میگیرد اما از نظر برخورداری از شبکه بزرگراهی و جادهای از محرومترین استانهای کشور به شمار میآید. بر اساس شاخصهای شورای عالی استانها ۹۳ درصد جمعیت کشور از راه آسفالته برخوردار هستند اما این میانگین در استان سیستان و بلوچستان ۷۳ درصد است. یعنی ۲۰ درصد کمتر از میانگین کشوری. در سیستان و بلوچستان تنها ۳۰۰ کیلومتر بزرگراه داریم. شاخص برخورداری از بزرگراه در کشور ۳۰ درصد است درحالی که میانگین استانی تنها ۲ درصد است. یعنی از ۱۸ هزار کیلومتر بزرگراهی که در کشور وجود دارد تنها ۳۰۰ کیلومتر آن سهم استان است. حتی برخی از مناطق شهرها به مرکز شهرستان راه دسترسی ندارند. افزون بر این بهدلیل غیر استاندارد بودن و ضعف زیر ساختی، جادههای موجود، ناامن بوده و در برابر حوادثی چون سیل که به کرات در استان رخ میدهد، آسیب پذیر هستند.
همچنین با توجه به اینکه زندگی بسیاری از مردم از راه فروش سوخت تأمین میشود، بیشترین تردد در جادهها مربوط به سوخت کشها است و تصادف در این جادهها هم مرگبار است.
با توجه به این آمار، اهمیت تکمیل ساخت بزرگراه ۲۰۰ کیلومتری زابل – زاهدان که محوری پر تردد و پر تصادف است روشن میشود. اما جدای از رسیدن این پروژه کلان به نقطه بهرهبرداری مسئولان استان سیستان و بلوچستان از آغاز ساخت باند دوم محور زاهدان به چابهار خبر دادهاند که درصورت افتتاح این پروژه بخش مهمی از مشکلات ارتباطی در این محور، تصادفات مرگبار جادهای حل میشود و گرههای ارتباطی کریدور شمال به جنوب هم رفع میشود.
اجرای پروژه در اوج بادهای ۱۲۰ روزه
سرپرست معاونت عمرانی استاندار سیستان و بلوچستان در خصوص آخرین اقدامات تکمیل این طرح مهم راهسازی استان، گفت: عملیات ساخت بزرگراه در این محور از سال ۱۳۸۳ آغاز شد و با وقفه ۱۷ ساله در چهار سال گذشته در فرآیند شبانهروزی عملیات اجرایی قرار گرفت و به پایان رسید.
عطاالله اکبری ادامه داد: بهرهبرداری از این طرح مهم عمرانی سیستان و بلوچستان در سفر رئیسجمهوری میتواند اقدام خوبی برای کاهش تلفات جادهای، ایجاد امید و توسعه و مهمتر از آن ایجاد آرامش در دو جبهه جمعیتی استان یعنی منطقه سیستان با پنج شهرستان و مرکز استان را رقم بزند.
با همین روند شتاب در توسعه ساخت بزرگراه در سیستان و بلوچستان تا سه سال آینده شاهد تحولات شگرفی در این حوزه خواهیم بود.
وی با بیان اینکه در این طرح مهم بیش از هفت میلیون مترمکعب عملیات خاکی، ۷۰۰ هزار تن آسفالت و بیش از ۲۵ هزار میلیارد ریال اعتبار هزینه شده، افزود: با وجود همه شرایط آبوهوایی سخت منطقه متأثر از طوفانهای شدید گردوخاک، دمای بالای ۵۰ درجه و نیز بادهای ۱۲۰ روزه کارگاههای راهسازی در این پروژه بهصورت ۲ و گاهی سه شیفت در یک برنامه چهارساله حدود ۱۰۰ کیلومتر از این مسیر و ۲ پل بزرگ نهرآب و شیله را ساختند.
سرپرست معاونت عمرانی استاندار سیستان و بلوچستان تأکید کرد: با پایان عملیات اجرایی این طرح عظیم عمرانی استان و تکمیل بخشی از کریدور شمال به جنوب استان بنا داریم با همین سرعت عملیات ساخت باند دوم از سمت زاهدان به چابهار را آغاز کنیم اگر چه تا پایان سال پروژه بزرگراه زاهدان – بیرجند با پیشرفت فیزیکی مطلوب تا حدود سفیدآبه تکمیل شده و مورد بهرهبرداری قرار خواهد گرفت.
راه گمشده توسعه پایدار سیستان و بلوچستان
سرپرست ادارهکل راه و شهرسازی سیستان و بلوچستان نیز با اشاره به اتمام بزرگراه زابل – زاهدان گفت: اقدامات صورت گرفته در چند سال گذشته در تکمیل این طرح مهم در طول تاریخ راهسازی استان بینظیر بوده است.
مهدی پارسی با اشاره به اقدامات صورتگرفته بر ادامه فرآیند پرشتاب تکمیل شبکه بزرگراهی سیستان و بلوچستان در قالب کریدور شمال – جنوب و شرق به غرب تأکید کرد و افزود: علاوه بر این طرح مهم تا پایان سالجاری طرحهای بزرگراهی مهمی در مسیرهای زاهدان – خاش، زاهدان – بیرجند و زاهدان – میرجاوه به بهرهبرداری میرسد.
وی با بیان اینکه توسعه پایدار استانها منوط به توسعه راههاست، خاطرنشان کرد: هماکنون این ادارهکل با درک صحیح و هدفدار از تأثیر تکمیل زیرساختها بر توسعه سیستان و بلوچستان و اثبات این نقش در سطوح حاکمیتی و امنیتی، تکمیل شبکه بزرگراهی حوزه عملکردی را در اولویت کاری قرار داده که افتتاح بزرگراه زابل – زاهدان در سفر اخیر رئیسجمهوری بهعنوان ارتباط بزرگراهی بین ۲ شهرستان استان بسیار حائز اهمیت است.