کتاب «زمینهها و تنگناهای شکلگیری حکمرانی خوب در ایران» با بررسی ابعاد مختلف حکمرانی در کشور، چالشها و فرصتهای پیشروی آن را تحلیل و اصولی؛ همچون عدالت، شفافیت، حسابپذیری و مشارکت شهروندان را بهعنوان ارکان اساسی حکمرانی خوب بررسی کرده است.
به گزارش مرزاقتصاد _ کتاب زمینهها و تنگناهای شکلگیری حکمرانی خوب در ایران با نگاهی تحلیلی، به بررسی مفاهیم بنیادین حکمرانی و موانع تحقق آن در جامعه ایران پرداخته است. نویسنده در این اثر، مهمترین عوامل موثر بر شکلگیری حکمرانی مطلوب را تحلیل و بررسی و از منظرهای مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، راهکارهایی را برای بهبود حکمرانی ارائه کرده است.
در بخشی از مقدمه این اثر آمده است: حکمرانی خوب یکی از عوامل کلیدی در توسعه پایدار جوامع است. اصولی مانند عدالت، شفافیت، حسابپذیری و مشارکت شهروندان در تصمیمگیریهای عمومی، بنیانهای حکمرانی موفق را تشکیل میدهند. با این حال، در جوامع مختلف، تحقق این اصول با موانع و تنگناهای خاصی روبهروست که میتواند مسیر پیشرفت را دشوار کند. یکی از چالشهای اصلی، عدم توجه به نیازهای واقعی جامعه است که موجب فاصله گرفتن تصمیمگیریهای کلان از خواستههای مردم میشود. همچنین، فساد اداری و نبود شفافیت، موجب کاهش اعتماد عمومی و تضعیف حاکمیت قانون خواهد شد. برای دستیابی به حکمرانی خوب، شناسایی این موانع و ارائه راهکارهای عملی امری ضروری است.
نویسنده در این کتاب به موانع شکلگیری حکمرانی خوب پرداخته است؛ از جمله مهمترین این چالشها، فقدان شفافیت و فساد است که تأثیر منفی عمیقی بر اعتماد عمومی و مشروعیت نظام حکمرانی دارد. هنگامی که مقامات عمومی در قبال عملکرد خود پاسخگو نباشند و فساد در سطوح مختلف جامعه نهادینه شود، سرمایه اجتماعی کاهش یافته و روند توسعه دچار اختلال میشود. بنابراین، مقابله با فساد یکی از اولویتهای اساسی در شکلگیری حکمرانی خوب به شمار میرود.
فقدان مشارکت شهروندان نیز از دیگر موانع تحقق حکمرانی مطلوب محسوب میشود. در بسیاری موارد، فرآیندهای تصمیمگیری و اجرایی تنها در اختیار گروهی خاص قرار گرفته و مشارکت عمومی شهروندان در این فرآیندها محدود است. این امر موجب کاهش تنوع دیدگاهها، ضعف در شناخت نیازهای واقعی جامعه و در نهایت کاهش اعتماد عمومی به حاکمیت میشود. ازاینرو، تقویت مشارکت شهروندان و ایجاد سازوکارهایی برای حضور مؤثر آنها در فرآیندهای تصمیمگیری، یکی از الزامات حکمرانی خوب است.
در این کتاب، علاوه بر تحلیل موانع و چالشهای حکمرانی، اهداف و راهبردهای بهبود آن نیز بررسی شده است. از جمله مباحث کلیدی این اثر، اثربخشی دولت، کیفیت قوانین و مقررات، حاکمیت قانون، مهار فساد و تقویت سرمایه اجتماعی است که هر یک بهعنوان مؤلفههای اساسی حکمرانی خوب تحلیل شدهاند.
نگارنده در این پژوهش تلاش کرده است تا با ارائه رویکردی جامع، علاوه بر شناسایی چالشهای حکمرانی در ایران، راهکارهایی عملی برای بهبود آن ارائه دهد. این کتاب با بررسی نظری و کاربردی موضوع، میتواند منبعی ارزشمند برای سیاستگذاران، پژوهشگران و علاقهمندان به مباحث حکمرانی و توسعه باشد.
زمینهها و تنگناهای شکلگیری حکمرانی خوب در ایران نوشته فاطمه دوله در ۱۶۷ صفحه، با شمارگان ۱۰۰۰ نسخه، در تابستان ۱۴۰۳ از سوی انتشارات جالیز منتشر شده است.