به گزارش مرز اقتصاد, این تغییرات در شرایطی رخ میدهد که تنشهای ژئوپلیتیک، سیاستهای تجاری(از جمله تعرفههای آمریکا) و روندهای بازار انرژی همچنان بر تصمیمگیریهای کلیدی در این حوزه تاثیر خواهند گذاشت. موسسه مشاوره انرژی وودمکنزی در گزارشی تحلیلی به شناسایی روندهای اصلی صنعت نفت و گاز جهان در سال۲۰۲۵ پرداخت. تحلیلگران این موسسه معتقدند درحالیکه اجراییشدن تمامی چشماندازهای گذار جهانی انرژی، همچنان امکانپذیر بهنظر میرسند، احتمال کاهش سرعت وقوع این گذار رو به افزایش است، با اینحال بر اساس گزارش حاضر مشاهده بهبود در بخش بالادستی، با افزایش تنشهای ژئوپلیتیک و نگرانیهای عرضه و تقاضا همراه شدهاست. مطابق گزارش وودمکنزی ضعف احتمالی قیمتها در کوتاهمدت میتواند قدرت بازار در بلندمدت را تحتالشعاع قرار دهد و سال۲۰۲۵ را بهسالی با پیامهای متناقض تبدیل کند. نویسندگان گزارش یادشده محورهای کلیدی این چشمانداز را شامل موارد زیر دانستهاند که در ادامه توضیح این موارد نیز آورده شدهاست:
۱- تمرکز بر بهینهسازی بهرهوری
۲- بازگشت تمرکز بر اکتشاف منابع جدید
۳- افزایش معاملات ادغام و تملیک
۴- رشد تولید مایعات هیدروکربوری در قاره آمریکا
۵- آغاز موج جدیدی از پروژههای الانجی
تمرکز بر بهینهسازی بهرهوری
افزایش هزینههای تولید و فشارهای اقتصادی، شرکتهای نفت و گاز را وادارکرده تا تمرکز بیشتری بر بهرهوری عملیاتی خود داشته باشند. استفاده از فناوریهای پیشرفته و هوشمند، تلاش جهت کاهش هزینههای زنجیره تامین و بهینهسازی مدلهای عملیاتی از جمله راهبردهای کلیدی در این حوزه هستند.
• استفاده بیشتر از هوش مصنوعی: شرکتهای فعال در حوزه نفت و گاز از فناوریهای هوشمند برای بهینهسازی هزینهها و افزایش بهرهوری تولید استفاده خواهند کرد.
• ثبات هزینههای زنجیره تامین: هزینه واحدها در برخی مناطق به سقف خود رسیده و ثابت مانده و در برخی مناطق کاهش خواهد یافت.
• بهینهسازی مدلهای عملیاتی: تقاضای بیشتر برای تجهیزات کممصرف، با مشخصات پیشرفته به افزایش کارآیی عملیات منجر خواهدشد.
• کاهش هزینه پروژههای جدید: هزینه پروژههای نفتی جدید کاهش مییابد، اما هزینه پروژههای گازی در حال افزایش است.
• احتمال افزایش تعرفهها توسط دولت آمریکا: این امر میتواند هزینههای جهانی صنعت فولاد و تولید قطعات را افزایش دهد.
بازگشت تمرکز بر اکتشاف منابع جدید
افزایش تقاضا برای نفت و گاز، شرکتهای فعال در این حوزه را به سمت اکتشاف و توسعه منابع جدید سوق دادهاست. مناطق جدید اکتشافی از جمله آبهای عمیق و حوزههای نامتعارف، توجه بسیاری از سرمایهگذاران را به خود جلب کردهاند.
• افزایش اهمیت اکتشاف نفت و گاز: انتظار میرود مناطق عمیق در آبهای غربآفریقا و حوزههای گازی در مدیترانه شرقی موردتوجه بیشتری قرار گیرند.
• رقابت بیشتر در دستیابی به منابع: افزایش فعالیتهای اکتشافی میتواند رقابت برای تصاحب منابع جدید را افزایش دهد.
• ادغام و تملیک بهعنوان راهی سریعتر برای تامین منابع: برخی شرکتها ترجیح خواهند داد بهجای اکتشاف، منابع شناختهشده را خریداری کنند.
• توسعه منابع نامتعارف: مناطق کلیدی در توسعه این منابع از اهمیت ویژهای برخوردار خواهند بود، برای مثال، حوزه جافوره در عربستانسعودی و واکا مورتا در آرژانتین.
افزایش معاملات ادغام و تملیک
ادغام و تملیک در صنعت نفت و گاز همچنان بهعنوان یکی از مهمترین ابزارهای راهبردی برای تقویت موقعیت بازار و کاهش هزینهها مطرح است. شرکتهای بزرگ در تلاش برای بهبود عملکرد و بهینهسازی عملیات خود، بهدنبال فرصتهای جدید برای تملک منابع هستند.
• ادامه خرید و ادغام در صنعت: پس از موج ادغامهای سالهای ۲۰۲۴-۲۰۲۳، شرکتها برای تقویت موقعیت خود در بازار بهدنبال فرصتهای جدید خواهند بود.
• تمرکز بر همافزایی عملیاتی: شرکتهایی که ادغام شدهاند، از این فرصت برای کاهش هزینهها و بهینهسازی تولید استفاده خواهند کرد.
• نقش کلیدی شرکتهای ملی نفت: برخی از شرکتهای ملی نفتی، آشکارا بهدنبال خرید منابع خواهند بود، زیرا در حال بازآرایی پرتفوی خود برای دهه۲۰۳۰ هستند. برای مثال، شرکتهای سعودی آرامکو و ادنوک امارات بهسرعت در حال گسترش کسبوکار جهانی خود در حوزه گاز هستند. شرکتهای ملی نفت در چین و آسیای جنوبشرقی نیز به بررسی فرصتهای توسعه بینالمللی رویآوردهاند. در همین راستا، شرکت پتروبراس برزیل نیز فعالیتهای خود را در خارج از کشور افزایش دادهاست.
رشد تولید مایعات هیدروکربوری در قاره آمریکا
رشد تولید نفت و گاز در آمریکایشمالی همچنان ادامه دارد، اما منابع جدیدی فراتر از حوزه پرمین آمریکا (نفت ۶ حوزه اصلی آمریکا که این حوزهها محل کشف نفت شیل هستند) در حال ظهور هستند. توسعه پروژههای جدید در آبهای عمیق و مناطق غیرمتعارف از جمله روندهای مهم در این بخش خواهد بود.
• کندشدن رشد در حوزه پرمین: شرکتهای فعال در ۴۸ ایالت اصلی آمریکا همچنان بهدنبال حفاری چاههایی خاص با عملکرد بالا هستند، اما این حفاریها اغلب مربوط به بخشهای پُربازدهای است که بسیار محدود هستند، بنابراین رشد در حوزه نفت تایت آمریکا به مسیر تازهای واردشده که بهوضوح روندی کندتر دارد. بودجهشرکتهای تولیدکننده نیز بر همین مبنا تنظیمشدهاست.
• افزایش تولید در آبهای عمیق خلیج مکزیک: پروژههایی مانند شناندوا، ویل و آنکر حدود نیمی از افزایش ظرفیت را تشکیل خواهند داد. این روند نشاندهنده بازگشت رشد به این منطقه نسبت به کاهش آن در سال۲۰۲۴ است.
• رشد قابلتوجه تولید در آمریکایلاتین: کشورهای آمریکایلاتین همچنان نقش مهمی در رشد تولید ایفا خواهند کرد. این رشد بخشی از روندی است که بیش از یک دههدر حال شکلگیری بوده و انتظار میرود که حتی از رشد حوزه پرمین نیز فراتر برود. افزایش تولید در برزیل، گویان و آرژانتین از عوامل مهم رشد در این منطقه خواهد بود.
آغاز موج جدیدی از پروژههای الانجی
درحالیکه بازار نفت همچنان جذابیت بالایی دارد، اما سرمایهگذاری در پروژههای گاز طبیعی مایع(الانجی) نیز رو به افزایش است. توسعه زیرساختهای جدید الانجی در مناطق مختلف جهان، از جمله آمریکا، آمریکایلاتین و آفریقا، در دستور کار بسیاری از شرکتها قرار دارد.
• توسعه زیرساختهای صادرات الانجی: مناطق مختلف جهان شاهد سرمایهگذاری در پروژههای توسعه زیرساختهای تولید و صادرات الانجی خواهند بود.
• چالشهای مالی و قانونی در آمریکا: هرچند تقاضای گاز در حال افزایش است، اما چالشهای قانونی و هزینههای ساختوساز ممکن است روند توسعه پروژههای جدید در این زمینه را کند کند.
• امیدواری به توسعه الانجی در آمریکایلاتین: پروژههایی در گویان، آرژانتین و کلمبیا بهدنبال بهرهگیری از منابع گازی خود برای صادرات آن به شکل الانجی هستند.
• از سرگیری پروژههای متوقفشده: انتظار میرود برخی پروژههای الانجی در آفریقا مانند پروژه گازمایع موزامبیک از سر گرفته شوند.