نرخ دلار بازار آزاد هر ساله در آستانه سال جدید میلادی، بهدلیل تقاضای تسویه ارزی فعالان اقتصادی با نوسان مواجه میشود، البته در یک سال و نیم اخیر تنشهای سیاسی متعددی نیز رخ داد که بر بازار ارز اثر گذاشت و نباید از آن غافل شویم، اما دلیل عمده نوسان ارزی ماههای منتهی به سال جدید میلادی، فشار تقاضای ارز فعالان اقتصادی است. این تجربه در چندین سال گذشته بهصورت مکرر اتفاق افتاده اما در هفتههای بعد از این نوسانات نیز همواره ریزش نرخ ارز تجربه شده است. نگاهی به روند نرخ دلار در بازار آزاد طی سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ تاکنون بهخوبی بیانگر این ماجراست. در زمستان سال ۱۴۰۱ نرخ دلار با روند افزایشی به بالای ۶۰ هزار تومان نیز رسید، اما پس از مدت کوتاهی در اسفند همان سال به کانال ۴۵ هزارتومانی ریزش کرد. در سال ۱۴۰۲ نیز این اتفاق مجدداً تکرار شد و نرخ دلار در زمستان این سال روند افزایشی به خود گرفت و از محدوده ۵۰ هزارتومانی که چندین ماه در آن تثبیت شده بود، با روند افزایشی به بالای ۶۰ هزار تومان رسید.
البته این سال یک تفاوت مهم داشت؛ تنشهای سیاسی پایان سال در منطقه و حمله رژیم صهیونیستی به کنسولگری ایران در دمشق در فروردینماه سال ۱۴۰۳ جلوی کاهش نرخها را گرفت و دلار به روند صعودی ادامه داد و حتی به بالای ۷۰ هزار تومان نیز رسید، اما بعد از پاسخ محکم ایران به این اقدام رژیم صهیونیستی (عملیات وعده صادق۱) در ۲۶ فروردینماه ۱۴۰۳، نرخ دلار روند نزولی خود را شروع کرد و تا کانال ۵۷ هزارتومانی ریزش شدیدی را ثبت کرد.
نرخ دلار در روزهای اخیر، در حالی که از ابتدای سال در محدوده ۶۰ تا ۶۴ هزار تومان تثبیت شده بود، روند افزایشی به خود گرفته و در معاملات چند روز گذشته به بالای ۷۶ هزار تومان رسیده است. کارشناسان اقتصادی برای نوسانات اخیر چند دلیل اصلی را مطرح کردهاند؛ اولین و مهمترین دلیل نوسانات ارزی یکماهه اخیر، فشار تقاضای تسویه ارزی فعالان اقتصادی در آستانه سال نو میلادی است که هر ساله تکرار میشود.
دلیل دیگری که برای افزایش نرخ دلار مطرح میشود، تنشهای سیاسی و تحولات مهم منطقه است. تحولات سوریه و سقوط دولت بشار اسد و تنشهای سیاسی ناشی از تهدیدات امریکا و اسرائیل و همچنین نزدیک شدن به زمان حضور ترامپ در کاخ سفید امریکا از جمله دلایل سیاسی و روانی این افزایش قیمت است.