نرخ تورم فصلی از انتهای تابستان تا انتهای پاییز با کاهش۱.۷ درصدی روندی نزولی داشته درحالیکه دولت چهاردهم درگیر موضوعات نادر و پیچیده ای در حوزه سیاست خارجی و منطقه‌ای بوده که هر کدام از این وقایع می توانست بر افزایش لجام گسیخته نرخ تورم تاثیرات فراوانی داشته باشد.
به گزارش مرزاقتصاد _ انتشار گزارش مرکز آمار ایران در آذرماه از آنجا اهمیت دارد که نتیجه عملکرد چهار ماهه دولت چهاردهم را در بخش مرتبط با زندگی روزمره مردم نمایان می کند و نشان می دهد سوگیری های انجام شده در ماههای گذشته در حوزه اقتصاد کلان تا چه میزان برای بهبود شاخص ها در بخش اقتصاد خرد و سبد خانوارها موثر است.
باید یادآور شد دولت چهاردهم در شرایطی از ابتدای شهریور ماه امور اجرایی کشور را در دست گرفت که طبق گزارش مرکز آمار ایران، نرخ سالیانه تورم مصرف کننده در پایان مردادماه به ۳۴.۸ درصد رسیده بود و دولتمردان اقتصادی نیز بر کاهش نرخ تورم و بهبود فضای اقتصادی کشور تاکید داشتند.
از این رو مقایسه نرخ تورم در انتهای شهریور ماه با انتهای آذرماه نشان می‌دهد که سیاست های کوتاه مدت دولت چه سمت و سویی طی یک فصل داشته است.
همانگونه که نمودارهای مرکز آمار نشان می دهد، همچنان چهار گروه شامل «کالاها و خدمات متفرقه»، «مسکن، آب، برق، گاز و سایر سوخت‌ها»، «آموزش» و «حمل و نقل» بیش از تورم نقطه به نقطه کشور رشد قیمتی را در آذرماه تجربه کرده اند. در این گزاره نباید از اثرگذاری عوامل غیراقتصادی بر تورم انتظاری چشم پوشی کرد؛ عواملی که در آبان ماه اوج اثرگذاری را در اقتصاد ایران داشت.
مروری بر تحولات غیراقتصادی در فصل پاییز نشان می دهد که این عوامل در قالب اخباری چون پیروزی ترامپ و تهدیدات وی، تهدیدات تروئیکای اروپا در موضوع برجام، تهدیدهای رژیم صهیونیستی و حوادث منطقه بویژه جنگ صهیونیست ها علیه مردم لبنان و تحولات سوریه بر بازار مصرف اثرگذار بود؛ همچنان که بازار در فروردین ماه امسال نسبت به وعده صادق ۱ واکنش نشان داد و پس از فروکش کردن عوامل روانی، بازار نیز خود را تعدیل کرد.
با این اوصاف، بازار مصرف ایران در فصل پاییز متاثر از عوامل اقتصادی و غیراقتصادی بود و با وجود همه این تحولات توانست نرخ تورم مصرف کننده را در پاییز ۱.۷ درصد تعدیل کند و به عدد ۳۲.۵ درصد سالیانه برساند؛ اگر این عدد را با ابتدای دولت مقایسه کنیم، یعنی این نرخ ۲.۳ درصد از ابتدای دولت بهبود یافته است.
در کنار آن نگاهی به گروه های کالایی موثر در شکل گیری نرخ تورم نیز حاکی از آن است که همانطور که پیش بینی می شد، سهم گروه مسکن در روشن کردن موتور تورم در پاییز کاهش چشمگیری نداشته است و گروه خوراکی ها و آشامیدنی ها نیز تورم کاهشی داشته است. این دو گروه روی هم رفته حدود ۶۵ درصد در سبد تورم مصرف کننده اهمیت دارند.
نکته اینجاست که نرخ تورم سالیانه در آذرماه بدون محاسبه اجاره، حدود ۲۸.۶ درصد محاسبه می شود و این امر سهم ۲.۸ درصدی اجاره بها را در سبد تورم مصرف کننده نشان می دهد.
برآیند گزارش تورم مرکز آمار ایران نشان می دهد که نرخ تورم سالانه در پاییز امسال کمترین میزان در چهارسال اخیر را ثبت کرده و به زیر ۳۳ درصد رسیده است و همین امر امیدواری ها را به تداوم این روند نزولی در ماههای پیش رو بیشتر کرده است؛ موضوعی که روند تورم نقطه به نقطه نیز آن را تایید می کند.
نگاهی به تورم سالیانه در گروه خوراکی ها و آشامیدنی ها نشان می دهد که نرخ وترم در این بخش در پایان شهریور ماه یعنی در پایان تابستان ۲۹ درصد بوده است که این شاخص در پایان آذرماه یعنی ماه پایانی فصل پاییز ۲۶.۸ درصد اعلام شد که نشان می دهد ۲.۲ درصد کاهش داشته است؛ این گروه سهم ۲۸.۸۲ درصدی در سبد هزینه خانوار دارد.
همچنین تورم دخانیات نیز از عدد ۳۵.۳ در شهریورماه به ۳۰.۴ درصد در آذرماه کاهش یافته است که بیانگر کاهش ۴.۹ درصدی در این بخش است.
در گروه پوشاک و کفش نیز شاهد آن بودیم در پایان شهریور ماه این بخش ۳۸ درصد تورم را ثبت کرد در حالی که در پایان آذرماه به ۳۴.۵ درصد کاهش یافت یعنی این بخش نیز کاهش ۳.۵ درصدی ثبت شده است.
در گروه مسکن، آب، برق، گاز و سایر سوخت ها نیز با توجه به اینکه فصل جابجایی های حوزه مسکن به پایان رسیده است، همچنان تورم در این بخش بالای ۴۰ درصد است؛ این گروه سهم ۳۶.۱۱ درصدی در سبد تورم مصرف دارد.
بر اساس جداول مرکز آمار ایران، گروه مسکن در پایان آذرماه تورم ۴۰.۷ درصدی را ثبت کرد که این شاخص در پایان شهریور ۴۰.۹ درصد اعلام شده بود یعنی غییر محسوسی در آن دیده نمی شود.
البته در این زمینه کارشناسان اقتصادی بر این باورند که چون فصل تابستان به دلیل زمان جابجایی نقل و انتقالات در حوزه مسکن، گروه اجاره بها و مسکن بیشترین تاثیر را در افزایش نرخ تورم مصرف کننده دارد، اما از مهرماه اثر اجاره بر این شاخص کاهش می یابد و سهم کالاها در سبد تورم بیشتر خود را نشان می دهد.
براساس اعلام مرکز آمار ایران در بخش مبلمان، لوازم خانگی و نگهداری معمول آنها در شهریورماه نرخ تورم سالیانه ۲۹.۶ درصد و در آذرماه ۲۷.۲ درصد بوده که بوده که اختلافی ۲.۴ درصدی دارد و این بخش نیز کاهشی بوده است.
در گروه بخش بهداشت و درمان نیز نرخ ۲۹.۴ درصد در آذرماه به ثبت رسیده است که این شاخص در شهریورماه ۳۲.۶ درصد بود یعنی با کاهش ۳.۲ درصدی همراه بوده است.
در گروه حمل ونقل نیز تورم در شهریورماه ۲۹.۴ درصد و آذرماه ۲۷.۱ درصد بوده و این روند کاهشی در سایر گروه های ارتباطات، تفریح و فرهنگ، آموزش، هتل و رستوران و کالاها و خدمات متفرقه نیز ادامه یافته است به طوری که تورم این بخش ها در آذرماه به ترتیب به ۲۰.۹، ۳۱.۸، ۳۸.۸، ۳۸.۹ و ۳۶.۱ درصد بوده و در مقایسه میان ماه های انتهای دو فصل همگی روند کاهشی داشته اند.