در خرمشهر و آبادان، خیابانها تقریباً خالی از عابران گزارش شده و بسیاری از مغازهها به دلیل کاهش دید و مشکلات تردد زودتر از موعد تعطیل کردند. تصاویر منتشرشده در شبکههای اجتماعی نشاندهنده آسمانی نارنجیرنگ و پوشیده از غبار است. آنطور که مسئولان هواشناسی خوزستان میگویند این توده یکی از کم سابقهترین تودههای گرد و غبار در سالهای اخیر بوده است. به طوری که میزان غلظت آلایندهها در برخی مناطق به حدی بالا بوده که دستگاههای سنجش قادر به اندازهگیری نبوده و پیام خطا نشان دادند.
این توده گرد وغبار شدید با منشأ عراق و عربستان که از روز دوشنبه استان خوزستان را در نوردیده منجر به مراجعه حدود یک هزار نفر با مشکلات قلبی و تنفسی به مراکز درمانی اهواز شده و سیستم بهداشتی منطقه را تحت فشار قرار داده است.
«صادق ضیائیان»، رئیس مرکز ملی پیشبینی و مدیریت مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی کشور، با اشاره به ورود توده گرد و غبار به ۱۶استان کشور به «ایران» گفت: «کانون گرد و خاک ابتدا در شمال عربستان شکل گرفته و در ادامه با کانونهای گرد و خاک در جنوب غرب عراق تقویت شده است؛ این توده اواخر روز دوشنبه از جنوب غرب کشور وارد آسمان ایران شد و استان خوزستان را درگیر کرد. در ادامه استانهای ایلام و کرمانشاه را دربرگرفته و آسمان استانهای لرستان، چهارمحال و بختیاری، بوشهر، بخشهای غربی استان فارس، بخشهایی از اصفهان، ایلام، کردستان، همدان، مرکزی، قم، قزوین، زنجان و کهگیلویه و بویراحمد… را تحت تأثیرقرار داد. این توده گرد وغباری از اواسط روز گذشته، آخرین ساعات فعالیت خود را در آسمان کشور سپری کرده و تنها بخشهایی محدود از کشور را درگیر کرده است. با این حال انتظار داریم که این توده گرد وغباربخشهایی از استان گیلان را نیز تحت تأثیر قرار داده و تا امروز (چهارشنبه) به حالت طبیعی بازگردد. رئیس مرکز ملی پیشبینی و مدیریت مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی کشور از بیماران قلبی و تنفسی، مبتلایان به آسم، کودکان و سالمندان درخواست کرد تا در فضاهای باز فعالیت نکرده و با خودداری از حضور در سطح شهر در منزل استراحت کنند.»
«لرستان» در شرایط خطرناک
ورود موج گرد وغبار و استمرار ماندگاری آن در استان لرستان، نفسکشیدن برای مردم را سختتر و خروج از خانهها و تردد در فضای آزاد را با چالشهای جدی مواجه کرد. با ورود پدیده گرد وغبار از شامگاه دوشنبه به آسمان لرستان و قرارگیری اکثر شهرها در شرایط خطرناک یا بسیار ناسالم، مدیریت بحران استانداری لرستان ادارات، مدارس، بانکها و… این استان را روز گذشته تعطیل اعلام کرد. «مریم کوشکی» معاون دانشگاه علوم پزشکی لرستان از شهروندان خواست تا هنگام وقوع پدیده گرد وغبار کودکان را در منزل نگه دارند، درها و پنجرهها را بسته و در صورت امکان در اماکن دارای سیستم تهویه مطبوع بمانند. شهروندان اگر نشانههایی مانند کوتاهی تنفس، سرفه و خسخسکردن و درد قفسه سینه را مشاهده کردند، بهخصوص اگر سابقه بیماری آسم دارند درمان همیشگی آسم خود را دنبال کرده و اگر نشانهها برطرف نشد در اولین فرصت با پزشک خود مشورت کنند.
آسمان کهگیلویه و بویراحمد تیره شد
پدیده گرد و غبار، دید افقی را در شهرهای دوگنبدان، دهدشت و لیکک استان کهگیلویه و بویراحمد کاهش داده و با تشدید میزان گرد و خاک و ذرات معلق در هوا، آسمان این شهرها را تیره و تار کرد. طبق گفته «ولی بهرهمند»، رئیس مرکز پیشبینی اداره کل هواشناسی کهگیلویه و بویراحمد، شهرهای استان کهگیلویه و بویراحمد از روز سهشنبه تحت تأثیر ریزگردها قرار گرفت. «داوود حبیبی»، مسئول روابط عمومی محیط زیست گچساران نیز اعلام کرد: آلودگی هوای این شهرستان به دلیل پدیده ریزگرد به حدود سه برابر حد مجاز رسیده و در شرایط هشدار برای عموم مردم قرار دارد. داوود حبیبی افزود: «میزان ذرات معلق در هوای گچساران ۵۰۰ میکروگرم برمتر مکعب است. در صورتی که حد مجاز هوای سالم در شرایط عادی ۱۵۰ میکروگرم بر مترمکعب است.» وی از شهروندان خواست با نوشیدن آب و خودداری از فعالیت ورزشی در هوای آزاد و استفاده از ماسک از اثرات نامطلوب آلودگی هوا بر سلامتی خود بکاهند. مبتلایان به بیماریهای ریوی، قلبی، سالمندان و کودکان تا حد امکان از منزل خارج نشوند و فعالیتهای خود را در فضای باز به حداقل برسانند.
«کرمانشاه» در وضعیت اضطرار
با ورود موج گرد وغبار به استان کرمانشاه، هوای شهر کرمانشاه در وضعیت اضطرار قرار گرفت. طبق گفته «سعید دزفولینژاد»، مدیرکل محیط زیست استان کرمانشاه، این توده عدد شاخص کیفی هوا در برخی نقاط استان را تا ۵۰۰ نیز افزایش داده است. با این حال دیروز غلظت ذرات گرد و غبار روند کاهشی یافت. این توده گرد و غبار، ادارات، بانکها، مدارس و دانشگاههای استان کرمانشاه را روز گذشته (۲۶ فروردین) به تعطیلی کشاند. به دنبال افزایش غلظت ریزگردها در هوای شهرهای استان مرکزی، با تصمیم کمیته اضطرار آلودگی هوا، مدارس همه مقاطع تحصیلی شهر و روستاهای استان مرکزی روز گذشته به صورت غیرحضوری و در بستر شبکه شاد تشکیل شد. وضعیت شاخص لحظهای کیفیت هوای اراک صبح روز گذشته برای شهر اراک ۳۵۵ و شهر شازند ۵۰۰ بود که بر این اساس، وضعیت هوا برای تمام گروهها خطرناک گزارش شد.
کم سابقهترین توده گرد و غبار در خوزستان
«محمد سبزهزاری»، مدیر کل هواشناسی خوزستان از فرونشست گرد و خاک در مناطق غربی و مرکزی خبر داد و به «ایران» گفت: «این توده که با منشأ کشورهای عراق و عربستان از اواخر وقت دوشنبه وارد استان شده یکی ازکم سابقهترین گرد و غبارهای استان بوده است.» وی ادامه داد: «میزان غلظت آلایندهها با اندازه PM ۱۰(میکروگرم بر متر مکعب) در اهواز و حمیدیه به حدود ۶۷ برابر حد مجاز رسید و ۱۹ شهر وضعیت «خطرناک» و «قهوهای» را تجربه کردند.شدت آلایندهها به حدی بوده که در برخی مناطق دید افقی به کمتر از ۵۰ متر رسید.» مدیرکل هواشناسی خوزستان افزود: «تمرکز همزمان شکلگیری ۲ توده هوا از جنوب استان نجف درعراق و شمال عربستان و ورود آن به ایران باعث شدت گرفتن این تودهها و ریزش حجم قابل ملاحظهای از ذرات گرد و غبار در استانهای جنوب و جنوب غربی کشور شد.» وی با تأکید بر اینکه تا پایان هفته، جوی نسبتاً پایدار بر استان حاکم خواهد بود افزود: «در این مدت وزش باد متوسط همراه با تندبادهای لحظهای، بویژه در ساعات بعدازظهر، در مناطق جنوبی و مرکزی استان دور از انتظار نیست. البته امکان شدت گرفتن دوباره گرد و غبار در ۲ صورت همچنان وجود دارد. یکی اینکه توده بارشی خفیفی وارد منطقه شود و سبب شکلگیری باد از سمت عراق شود و دیگری اینکه جهت باد که در حال حاضر به سمت ترکیه است تغییر کرده و به سمت ایران متمایل شود.»
این کارشناس هواشناسی شهرهای خرمشهر، آبادان و هویزه را از جمله مناطقی اعلام کرد که بشدت تحت تأثیر این پدیده جوی قرار گرفتهاند و گفت: «غلظت ذرات معلق در هوا به حدی رسیده که دید افقی در برخی نقاط به کمتر از ۵۰ متر کاهش یافته و تنفس برای ساکنان دشوار شده است. همچنین مدارس، دانشگاهها و دستگاههای دولتی فعالیت خود را متوقف کردند تا از تردد غیرضروری شهروندان و قرار گرفتن آنها در معرض هوای آلوده جلوگیری شود.»