خودروسازی ایران سال‌هاست با چالش‌های عمیقی در مدیریت زنجیره‌تامین دست به‌گریبان است. وابستگی شدید به واردات قطعات، سیستم‌های لجستیک ناکارآمد و مدیریت سنتی موجودی کالا، همگی موجب افزایش هزینه‌ها و کاهش بهره‌وری شده‌اند. نمایشگاه بین‌المللی اکسپو تهران ۱۴۰۴ می‌تواند نقطه عطفی برای خروج از این چالش‌ها باشد. این رویداد نه تنها نمایشگاهی از فناوری‌های نوین است، بلکه فرصتی بی‌نظیر برای ایجاد شبکه‌های جدید تامین، جذب سرمایه‌گذاری و هماهنگی بین تمام اجزای زنجیره ارزش محسوب می‌شود.
یکی از کلیدی‌ترین مزایای اکسپو ۱۴۰۴، امکان ایجاد ارتباط مستقیم بین تولیدکنندگان داخلی و تامین‌کنندگان خارجی است. این نمایشگاه می‌تواند بستری برای امضای تفاهم‌نامه‌های همکاری با کشورهای همسایه مانند روسیه و چین فراهم کند که نتیجه آن کاهش وابستگی به‌واردات از مسیرهای پرریسک خواهد بود. از سوی دیگر، معرفی فناوری‌های نوین مانند سیستم‌های ردیابی هوشمند کالا (RFID)، اینترنت اشیا (IoT) و پلت‌فرم‌های دیجیتال مدیریت ناوگان می‌تواند تحولی اساسی در مدیریت زنجیره‌تامین ایجاد کند.
صنعت‌خودرو ایران در آستانه تحولی تاریخی قرار دارد. با توجه به‌سیاست‌های جدید دولت درحمایت از تولید داخل و کاهش وابستگی به‌واردات، اکسپو ۱۴۰۴ می‌تواند به‌عنوان پلی میان توانمندی‌های داخلی و فناوری‌های روز دنیا عمل کند. این نمایشگاه فرصتی استثنایی برای معرفی توانمندی‌های مهندسان و تولیدکنندگان ایرانی به‌بازارهای جهانی است.
با برنامه‌ریزی دقیق و استفاده بهینه از این فرصت، می‌توان گام‌های بلندی در جهت خودکفایی و افزایش صادرات محصولات خودرویی برداشت.
نقش اکسپو ۱۴۰۴ تنها به‌بهبود زنجیره‌تامین محدود نمی‌شود؛ این رویداد می‌تواند بستری برای انتقال دانش فنی و آموزش نیروهای متخصص باشد. با برگزاری کارگاه‌های تخصصی و نشست‌های فناورانه، می‌توان شکاف دانشی بین تولیدکنندگان داخلی و استانداردهای جهانی را کاهش داد.
این آموزش‌ها می‌توانند شامل جدیدترین روش‌های مدیریت زنجیره‌تامین، کنترل کیفیت و فناوری‌های تولید پیشرفته باشد که درنهایت به‌ارتقای کیفیت محصولات داخلی منجر خواهد شد. سرمایه‌گذاری در بخش آموزش و انتقال فناوری، سود بلندمدتی برای صنعت‌خودرو کشور به‌همراه خواهد داشت.
برای تحقق کامل این پتانسیل‌ها، نیازمند تغییر نگرش خودروسازان داخلی هستیم. متاسفانه در سال‌های گذشته، برخی تولیدکنندگان صرفا از چنین رویدادهایی برای رونمایی محصولات جدید استفاده کرده‌اند، بدون آن‌که تعامل سازنده‌ای با حلقه‌های زنجیره‌تامین برقرار کنند.
اکسپو ۱۴۰۴ باید به‌عنوان «نمایشگاه حل مشکلات» تعریف شود؛ نه ویترینی برای نمایش ظواهر. پیشنهاد می‌شود بخشی ویژه به استارت‌آپ‌های فعال در حوزه لجستیک و تولید اختصاص یابد و جشنواره‌ای برای انعقاد قراردادهای تامین برگزار شود.
درنهایت، موفقیت این رویداد در گرو عزم جدی تمامی ذینفعان است. اگر صنعت‌خودرو ایران بتواند از اکسپو ۱۴۰۴ به‌عنوان ابزاری برای تحول زنجیره‌تامین استفاده کند، شاهد کاهش هزینه‌ها، افزایش کیفیت و رقابت‌پذیری در بازارهای منطقه خواهیم بود. در غیر این صورت، این نمایشگاه نیز مانند دوره‌های پیشین به رویدادی تشریفاتی تبدیل خواهد شد که تاثیری ملموس بر بهبود وضعیت صنعت نخواهد داشت. این فرصت طلایی را نباید از دست داد.