شلوغی یک آزمایشگاه تشخیص طبی در یکی از شهرهای حومه تهران در حالی که سایر آزمایشگاه‌های همان شهر، حتی یک پنجم آن مراجعه‌کننده و بیمار ندارند، به طور کلی کمی غیرواقعی به نظر می‌رسد.
به گزارش مرزاقتصاد – اظهارات معاون بهداشت وزارت بهداشت مبنی بر اینکه انجام حداقل ۴۰ درصد آزمایش‌های پزشکی در کشور غیر ضروری است، می‌تواند پاسخی برای شلوغی‌های برخی از آزمایشگاه‌های پزشکی در کشور باشد. البته آن دسته از آزمایشگاه‌ها که رفرانس و مرجع نیستند و فقط آزمایش‌های روتین را انجام می‌دهند و در عین حال، همکاران آنها در نزدیکی همین آزمایشگاه‌ها، خیلی کمتر از این آزمایشگاه‌های شلوغ؛ مراجعه کننده و بیمار دارند.
بنا بر اخبار رسیده از یکی از آزمایشگاه‌های پزشکی در یکی از شهرهای جنوب غربی تهران، تعداد مراجعات روزانه این آزمایشگاه به ۳۵۰ تا ۴۰۰ نفر می‌رسد و روزهای پنج شنبه با رکورد عجیب و باور نکردنی بیش از ۵۰۰ مراجعه کننده مواجه می‌شود. این در حالی است که در شعاع تقریباً یک یا دو کیلومتری همین آزمایشگاه؛ چند آزمایشگاه پزشکی دیگر نیز وجود دارد که تعداد مراجعات آنها بعضاً به کمتر از ۱۰۰ و حتی ۵۰ نفر می‌رسد.
علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزارت بهداشت با اشاره به اینکه حداقل ۴۰ درصد آزمایش‌های انجام‌شده در کشور غیرضروری است، این موضوع را نشانه‌ای از اسراف در منابع حوزه سلامت دانست و گفت: نیازهای القایی در بخش دارو و آزمایشگاه‌ها در حال افزایش است و امید می‌رود با اجرای برنامه پزشکی خانواده، این روند کنترل شود.
همین اظهار نظر کوتاه از معاون وزیر بهداشت، کافی است که متوجه القایی بودن تعداد زیادی از آزمایش‌هایی باشیم که با نسخه پزشک مربوط انجام می‌شود.
وقتی چند آزمایشگاه تشخیص پزشکی در نزدیکی هم، با تعداد متفاوتی از مراجعان مواجه هستند، می‌توان به این نکته توجه داشت که چرا فقط یکی از این آزمایشگاه‌ها، تعداد زیادی مراجعه کننده دارد و بقیه آنها، این تعداد و حتی نصف این تعداد را ندارند.
این موضوع از دو نگاه قابل بررسی است، که البته یکی از این نگاه نسبت به دیگری، قدری ضعیف‌تر است. اینکه باور کنیم این آزمایشگاه شلوغ هیچ ارتباط متقابل و قرار همکاری با پزشکان مطب دار در آن ناحیه و اطراف ندارد که عقل سلیم؛ چنین فرضیه‌ای را رد نمی‌کند. زیرا، خدمات القایی از سمت و سوی پزشکانی صورت می‌گیرد که با کمترین مراجعه بیمار مواجه هستند و در عین حال، همان تعداد را به آزمایشگاه «خاص» معرفی می‌کنند.
اینکه باید حتماً در همان آزمایشگاهی که پزشک یا منشی مطب به بیمار معرفی می‌کند، آزمایش انجام شود؛ چندان قابل قبول نیست. مگر اینکه بپذیریم آن آزمایشگاه، از تجهیزات و دستگاه‌هایی برخوردار است که همکاران او ندارند. در حالی که قریب به اتفاق آزمایشگاه‌های پزشکی که آزمایش‌های روتین و معمولی را انجام می‌دهند، تقریباً در یک سطح هستند.
نگاه دوم که قبول آن تا حدودی ممکن نیست، این است که قبول کنیم بیماران خیلی اتفاقی به همان آزمایشگاه خاص مراجعه می‌کنند. در حالی که منزل خیلی از مراجعه کنندگان، به آزمایشگاه خاص؛ دور است و می‌توانند آزمایشگاه دیگری را انتخاب کنند.
این قبیل اتفاق‌های عجیب را می‌توان در مراجعات به داروخانه‌ها نیز شاهد بود. در واقع، چنین پروسه‌ای از مطب به داروخانه «خاص» هم وجود دارد. به طوری که می‌بینیم یک داروخانه خیلی شلوغ است و داروخانه دیگری به فاصله ۲۰۰ متری آن، خیلی خلوت است.
این کاسبی در بازار سلامت، زمانی حذف می‌شود که از یک نظام ارجاع قوی در نظام سلامت کشور برخوردار باشیم که بتواند این قبیل کارها را رصد و با آنها، برخورد کند. هزینه‌ای که نظام سلامت از خدمات القایی متحمل می‌شود، چند برابر هزینه واقعی درمان است.