به گزارش مرز اقتصاد ؛ در شرایطی که اقتصاد کشور با فشارهای تحریمی، ناترازی انرژی و مشکلات تولید مواجه است، اداره کل امور مالیاتی یزد با رویکردی نوین از «شفافیت در مصرف مالیات»، «مبارزه ساختارمند با فرار مالیاتی» و «تخصیص مشارکتی بودجه‌های عمرانی» توانسته الگویی کارآمد برای مدیریت درآمدهای عمومی و پاسخ‌گویی به افکار عمومی ارائه دهد؛ مدلی که نه‌فقط در تحقق بودجه موفق عمل کرده بلکه در بازسازی اعتماد عمومی نسبت به نظام مالیاتی نیز موثر بوده است.
در حالی که بیش از ۷۶ درصد هزینه‌های جاری کشور در سال گذشته از محل مالیات‌ها تأمین شد، استان یزد با تحقق ۹۹.۱ درصدی پیش‌بینی درآمدهای مالیاتی و شناسایی بیش از ۳۸ هزار میلیارد ریال فرار مالیاتی، تبدیل به یکی از استان‌های موفق در اجرای عدالت مالیاتی شده است.
رضا نجف‌زاده، مدیرکل امور مالیاتی استان یزد در نشست خبری هفته فرهنگ‌سازی مالیاتی، با اشاره به رشد کم‌سابقه‌ی مشارکت مردم و تعامل سازمان با مودیان گفت: «امروز سازمان مالیاتی صرفاً ناظر یا مأمور وصول نیست؛ بلکه شریک رسمی کسب‌وکارهای شفاف، تأمین‌کننده منابع توسعه شهری، و مسئول رونق اقتصادی مردم است.»
نقش مالیات در زندگی روزمره مردم یزد:
به گفته نجف‌زاده، ۷۰ درصد هزینه‌های شهرداری‌ها و دهیاری‌ها از محل مالیات‌ها و عوارض تأمین می‌شود. تنها در سال گذشته، بیش از ۳۵۰۰ میلیارد تومان عوارض بین شهرداری‌های استان توزیع شده که یزد را به رتبه سوم کشور از نظر سرانه توزیع عوارض رسانده است.
همچنین با اجرای طرح «مالیات‌های نشان‌دار»، ۲۲۰۰ میلیارد ریال از محل مالیات ۱۰ هزار مودی صرف اجرای ۲۷ پروژه مشخص عمرانی، آموزشی، گردشگری و سلامت در استان شده که باعث شده مردم به طور ملموس نتیجه مالیات پرداختی خود را در شهر و محله خود ببینند.
مقابله با فرار مالیاتی: پرونده‌ای برای شفافیت
در دو سال گذشته، بیش از ۳۸ هزار میلیارد ریال فرار مالیاتی در استان شناسایی شده که تاکنون ۲۰ هزار میلیارد ریال آن وصول شده است. از میان متخلفان، ۴۷ پرونده به مراجع قضایی ارجاع شده و برای ۲۲ نفر حکم قطعی صادر شده است.
یکی از مصادیق مهم سوءاستفاده، استفاده از دستگاه‌های کارتخوان (POS) غیرمرتبط با حوزه شغلی بوده که در استان یزد به‌صورت جدی با آن برخورد شده و بیش از ۱۵ مورد تخلف مشخص کشف و به مراجع قضایی اعلام شده است.
تحول دیجیتال در فرآیند مالیاتی
نجف‌زاده با اشاره به تحول زیرساختی در روند اظهار و پرداخت مالیات افزود: «۷۰ درصد مودیان استان اکنون مجهز به فاکتور الکترونیکی هستند و از زمستان ۱۴۰۲ با راه‌اندازی سامانه مودیان، موج جدیدی از شفاف‌سازی در فضای مالیاتی آغاز شده که امید داریم تا پایان امسال همه مودیان به این سامانه بپیوندند.»
️ سهم عادلانه اصناف، صنایع و حقوق‌بگیران
بر اساس آمار ارائه‌شده، تنها ۱۰ درصد از مالیات‌های مستقیم مربوط به حقوق‌بگیران و ۶ تا ۷ درصد متعلق به اصناف است، در حالی که بخش عمده مالیات‌های یزد از صنایع و معادن بزرگ تامین می‌شود؛ این نسبت، نشان‌دهنده رویکرد عدالت‌محور در ساختار مالیاتی استان است.
الگوی یزدی‌ها در مشارکت مالیاتی:
یزد نه تنها در شاخص‌های وصول مالیات و کاهش فرار مالیاتی پیشرو بوده، بلکه در فرهنگ مالیاتی عمومی نیز سرآمد است. مشارکت پزشکان، مشاغل آزاد و صنوف مختلف در پرداخت داوطلبانه و قانونی مالیات‌ها، همراه با استفاده از ظرفیت سامانه‌های «سوت‌زنی» برای گزارش فرارهای مالیاتی، تصویری از یک جامعه مسئول، قانون‌مدار و مطالبه‌گر را ارائه می‌دهد.
جمع‌بندی:
مدل مالیاتی استان یزد امروز فراتر از یک ساختار درآمدی عمل می‌کند؛ این مدل به یک ابزار توسعه شهری، مشارکت مردمی، و عدالت‌محور اقتصادی تبدیل شده است. اگر در کشور «اعتماد عمومی» گمشده‌ترین حلقه در زنجیره حکمرانی است، یزد نشان می‌دهد شفافیت، پاسخ‌گویی و عدالت مالیاتی می‌تواند این اعتماد را بازسازی کند.