انديشه بهره برداري بهينه از منابع، ذخاير نفت و گاز و دستيابي به ارزش افزوده بيشتر و همچنين گسترش صنعت پتروشيمي در جهان و وجود مواد اوليه ارزان و فراوان در کشور سبب شد انديشه تشکيل نخستين واحد پتروشيمي در ايران شکل بگيرد.
موقعیت راهبردی پتروشیمی شیراز در مجاورت رود کر و نزدیکی مرودشت در محوطه‌ای ۳۰۰ هکتاری، خود دلیلی متقن بود تا ژنرال دوگل فرانسوی هم افتخار قدم‌زنی در آن را پیدا کند؛ همان موقع که شرکتی فرانسوی به نام “انسا” پیمانکاری مجتمع را به عهده گرفت.
شايد هم آن روزها فرانسوي‌ها مي‌خواستند از امريکايي‌ها و انگليسي‌ها عقب نيفتند، اما هر چه بود، دست تواناي ايرانيان با خودباوري و خود اتکايي توانست امانتي به نام پتروشيمي شيراز را به سلامت و اقتدار و با توسعه هر چه بيشتر تا کنون حفظ کند و نام آن را در تاريخ صنعت پتروشيمي ايران و خاورميانه درخشان و درخشان تر سازد.
در آن سالها، تولید کود شیمیایی سرآغازی برای راه‌اندازی مجتمع پتروشیمی شیراز در سال ۱۳۴۲ شد.شروع به کار این شركت با بهره برداري از ۴ واحد توليد آمونياک، اوره، اسيد نيتريک و نيترات آمونيوم و نيز واحد تامين سرويس‌هاي جانبي(آب، برق، بخار و هواي فشرده) توام بوده و پس از آن با توجه به نياز کشور، طرحهاي توسعه متعددي به مرحله اجرا در آمده است.
اگرچه این مجتمع در ابتدا به عنوان زیر مجموعه وزارت صنعت وقت کار خود را آغاز کرد؛ اما با توجه به وابستگی صنعت پتروشیمی به خوراک تامینی وزارت نفت با تاسیس شرکت ملی صنایع پتروشیمی به عنوان زیر مجموعه شرکت نفت، مدیریت صنعت پتروشیمی به وزارت نفت منتقل شد.
با توجه به اهمیت این صنعت در کل کشور، نقش مهم آن در توسعه مناطق مختلف کشور، ایجاد اشتغال و درآمدهای ارزی و به ویژه اینکه ” صنعت پتروشیمی عملا نماد توسعه صنعتی ایران پس از انقلاب به شمار می‌رود”، با تصویب شورای فرهنگ عمومی کشور روز هشتم دی‌ماه به عنوان روز صنعت پتروشیمی در تقویم رسمی کشور درج شد تا گوشه‌ای از زحمات مردان و زنانی را به نمایش بگذارد که در توسعه و افتخار آفرینی این صنعت ارزش آفرین نقشی ماندگار داشته‌اند.
پتروشيمي شيراز اکنون نیز در مسیر توسعه محصولات متنوع تري توليد مي‌کند.
به گفته مدیرعامل شرکت پتروشیمی شیراز، نخستین طرح توسعه این شركت با بهره برداري از واحد سوداش در سال ۱۳۵۲ به مرحله اجرا در آمد و سپس در سال ۱۳۵۵ با احداث واحدهاي STPP و DAP روند توسعه ادامه يافت.
مهندس احمدرضا حیدرنیا همچنین يكي از بزرگترين طرحهاي توسعه‌ای شركت متبوع را مربوط به سال ۱۳۶۴ دانست و افزود: در اين طرح واحدهاي جديد توليد آمونياک، اوره، اسيد نيتريک و نيترات آمونيوم با ظرفيتي معادل ۱۰ برابر واحدهاي قديم به همراه واحدهاي کلر آلکالي، متانول، پرکلرين و آرگون به ترتيب طي سال‌هاي ۱۳۶۷ و ۱۳۶۹ و ۱۳۷۲ و ۱۳۷۳ به بهره برداري رسيدند و با ادامه روند توسعه و به دنبال خارج ساختن واحدهاي قديمي از چرخه توليد، طرح اوره و آمونياك سوم پتروشيمي شيراز در سال ۱۳۹۵ به بهره برداري رسيد.
وی با تصریح بر اینکه پتروشیمی شیراز نخستین پتروشیمی کشور در زمینه کاهش گازهای گلخانه‌ای نیز هست، ادامه داد: طی سال‌های اخیر مدیران ارشد این شرکت همت کرده تا فعالیت‌های این صنعت منطبق با صیانت از محیط زیست باشد که این نگرش سبب شد پس از اجرای داوطلبانه طرح سازوکار توسعه پاک (CDM) و ثبت آن در دبیرخانه پروتکل کیوتو و گواهی کاهش کربن از سازمان ملل متحد، شرکت پتروشیمی شیراز به‌عنوان نخستین کارخانه پتروشیمی در زمینه کاهش گازهای گلخانه‌ای در کشور باشد.
مدیرعامل شرکت پتروشیمی شیراز همچنین با اشاره به فعالیت بیش از ۵۰ سال این شرکت در عرصه اقتصادی عنوان کرد: دریافت استاندارد بین‌المللی سیستم مدیریت زیست‌محیطی ایزو ۱۴۰۰۱ و ارتقای آن به آخرین مدل از ویرایش (۲۰۱۵) از دیگر فعالیت‌های داوطلبانه این شرکت است که همسو با این اقدام‌ها و افزایش رضایت‌مندی جوامع اطراف و کاهش آلودگی، این شرکت مبادرت به احداث و نگهداری ۱۵۵ هکتار فضای سبز در زمین‌های تحت تملک خود کرده که این مقدار بیش از ۱۰ برابر استانداردها و الزام‌های قانونی است.
مهندس حیدرنیا یادآور شد: در زمینه مدیریت پسماند نیز اعمال مدیریت بر ضایعات فرآیندی و غیرفرآیندی حاصله و تحت کنترل قرار دادن و کاربرد مجدد این ضایعات همواره در دستور کار شرکت بوده است. در این زمینه یک مورد لندفیل برای تخلیه پسماندها و جلوگیری از تخلیه پسماند به محیط زیست در اراضی شرکت پتروشیمی شیراز با هدف دفع اصولی پسماندهای صنعتی احداث شده و با راه‌اندازی و بهبود سیستم اتوماسیون اداری، مصرف کاغذ در سطح شرکت و به تبع آن ضایعات بخش اداری به‌شدت کاهش یافته است.
وی که نشان ملی سال را دریافت در سومین اجلاس سراسری مدیران برتر و ارزش‌آفرین کشور، عنوان مدیر برتر در خلاقیت و نوآوری کسب و کار را کسب کرده، به درآمد نزدیک به ۲۰۰۰ میلیارد تومانی پتروشیمی شیراز در مهرماه امسال هم اشاره و تصریح کرد: میزان فروش در مهرماه امسال نسبت به شهریوماه ۲۸ درصد افزایش داشته است. مدیرعامل شرکت پتروشیمی شیراز همچنین اعلام کرد که اوره کشاورزی، بیشترین بیشترین درآمدزایی این شرکت را به میزان ۶۷۰ میلیارد تومان در مهرماه امسال به خود اختصاص داده است.
مهندس حیدرنیا همچنین كريستال ملامين و كيسه زني را دو طرح شاخص و در دست اجراي اين شركت برشمرد و در اين خصوص خاطرنشان كرد: در آينده‌اي نزديك مناقصه پروژه كريستال ملامين اجرايي مي‌شود. به گفته وی، يك واحد نيترات جديد هم در دستور كار آتي اين شركت قرار گرفته است.
مدیرعامل شرکت پتروشیمی شیراز خاطرنشان كرد: حدود ٢٨٠٠ نفر در شركت پتروشيمي شيراز مشغول به كار هستند كه بيش از ٩٩ درصد آنها بومي استان فارس به ويژه شهرستان‌هاي مرودشت، زرقان و روستاهای اطراف است. بنابراین گزارش، با گذشت بیش از شش دهه از فعالیت پتروشیمی شیراز، همچنان مشعلی راست قامت با جامه سرخ آتیشنش در ۴۵ کیلومتری شیراز خودنمایی می‌کند.